Τίτλος:Βεργίνα / Ταξιδιωτικό

Κείμενο: Βασίλης Οικονόμου

24/04/2023

Ήμουν ακόμη έφηβος όταν είχα παρακολουθήσει το ντοκιμαντέρ της κρατικής τηλεόρασης σχετικά με τους Βασιλικούς τάφους της Βεργίνας και το πως ο καθηγητής Μανώλης Ανδρόνικος έφτασε στην ανακάλυψη τους.

Από τότε ήθελα να την επισκεφτώ αλλά οι συγκυρίες δεν μ ευνόησαν.

Να λοιπόν που μετά από πολλά χρόνια κατάφερα να πάω με την υπέροχη παρέα των  T-Motoriders

Παρασκευή πρωί ξεκινήσαμε. Όλοι στην ώρα τους στο ραντεβού μας.

Μια παρέα 14 μηχανών αποτελούμενη από τους αναβάτες Θοδωρή, Σάββα, Σπύρο, Χρυσόστομο, Παναγιώτη, Χρήστο, Αλέξανδρο, Στάθη, Δημήτρη, Άρη, Βαγγέλη, Πάνο και Χρήστο.

Για να φτάσουμε γρήγορα στα βόρεια από την Αθήνα, επιλέξαμε τον μονότονο δρόμο της Εθνικής με τα πολλά διόδια.. Η μεγάλη ανασυγκρότηση έγινε στα ΣΕΑ Κορινού και επόμενος σταθμός ήταν η πόλη της Έδεσσας με τους ονομαστούς καταρράχτες της όπου φτάσαμε  νωρίς το απόγευμα.

Οι καταρράχτες βρίσκονται στην άκρη της πόλης και το θέαμα που προσφέρουν αλλά και η θέα από εκεί είναι μαγευτική.  Ένα φυσικό φαινόμενο που οφείλεται σε μεγάλο σεισμό στην γύρω περιοχή τον 14 αιώνα με τον ποταμό Εδεσσαίο να περνάει μέσα από την πόλη.

Αφού ήπιαμε τον καφέ μας, αναχωρήσαμε για την πόλη της Βέροιας όπου θα ήταν η βάση μας για το 3ήμερο. Το ξενοδοχείο που καταλύσαμε ήταν πολύ καλό. Το μόνο είχε απομείνει για εκείνη την ημέρα ήταν να φρεσκαριστούμε και να βγούμε για φαγητό μιας και το εστιατόριο που είχαμε κάνει κράτηση μας περίμενε. Η επιλογή του μαγαζιού μας δικαίωσε. Αν και δεν είναι από το πιο φθηνά η ποιότητα φαγητού ήταν εξαιρετική. Γιατί ως γνωστόν..οι T-Motoriders δεν τρώνε!!

Η μεγάλη ημέρα ξημέρωσε.

Όλοι έτοιμοι στην ώρα τους. Το σύνθημα ήταν «9:30 μίζα» δηλαδή στις 9:30 όλοι έτοιμοι στις μηχανές.

Πρώτος σταθμός μας, λίγο έξω από την πόλη της Βέροιας το νέο μουσείο στις Αιγές όπου εγκαινιάστηκε πριν από μερικούς μήνες.

Σχεδόν 5 χρόνια ετοιμάζονταν το νέο μουσείο με σταδιακό άνοιγμα στο κοινό. Ένα λιτό κτίριο με εξαιρετικά εκθέματα. Ουσιαστικά είναι όλα τα ευρήματα της καθημερινής ζωής των Μακεδόνων. Η αρχαιολόγος κα Αγγελική Κοτταρίδη νομίζω πως έκανε εξαιρετική δουλειά και αναγνωρίζεται από όλους τους επισκέπτες. Δεν είναι επίσης τυχαίο πως η επισκεψημότητα του χώρου όχι μόνο του νέου Μουσείου αλλά και των Βασιλικών Τάφων η οποία μόνο για το Α τρίμηνο του 23 σε σχέση με το 2019 (ουσιαστικά προ κορωνοιού) αυξήθηκε σε ποσοστό του 49,15% φτάνοντας κοντά τους 50.000 επισκέπτες. Το εισιτήριο πάντως για να ξέρετε , για όλους τους αρχαιολογικούς χώρους κοστίζει 15€ ενώ τον χειμώνα η τιμή πέφτει στα 8€.

Ένα μουσείο πραγματικό κόσμημα, σύγχρονο, σε διαρρύθμιση συναγωνίζεται  άνετα τα καλύτερα κτίρια του εξωτερικού που όμως εδώ η ανάδειξή των εκθεμάτων είναι μοναδική.

Αλήθεια, έχετε ποτέ αναρωτηθεί πόσες Αλεξάνδρειες  ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος??? Και η εσχάτη Αλεξάνδρεια που βρίσκεται?? Οι απαντήσεις δίνονται από έναν τεράστιο χάρτη που αποτυπώνει την δύναμη και την στρατηγική ικανότητα αυτού του στρατηλάτη.

Αποχωρήσαμε από το νέο Μουσείο μ ένα περίεργο συναίσθημα …υπερηφάνειας για την γη που ζούμε. Όταν πριν από δεκαετίες είχαμε διδαχθεί τα περισσότερα δεν είχαμε δώσει και τόση αξία. Έχουμε ξεχάσει πολλά…

Σε απόσταση 3 λεπτών βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της Βεργίνας με τους περίφημους Βασιλικούς Τάφους..

Με την πρώτη ματιά αντιλαμβάνεσαι ότι το μουσείο είναι υπόγειο αλλά εξωτερικά δεν μπορείς να αντιληφθείς την έκταση του..

Ελάχιστος φωτισμός που στα πρώτα λεπτά δυσκολεύεσαι να δεις μέχρι να συνηθίσεις.

Ο ξεναγός που είχαμε ήταν αρκετά κατατοπιστικός. Ξεκίνησε η ξενάγηση με τον τρόπο ζωής των Μακεδόνων…ξαφνικά μπροστά μας   στα 15 μέτρα βάθος  ένας Βασιλικός τάφος, συλημένος, με τις Κολώνες να στέκονται εκεί όπως όταν τις αναστύλωσαν για να υποδεχθεί τον νεκρό. Η καταστροφή τους έργο κυρίων των κατακτών Γαλατών.

Συνεχίσαμε την περιήγηση μας θαυμάζοντας σε τοιχογραφία την αρπαγή της Περσεφόνης. Συγχωρέστε με αλλά είναι αναπόφευκτη στο μυαλό μου η σύγκριση των ευρημάτων στης  Βεργίνας με αυτών που βρέθηκαν πολύ πρόσφατα στον Τύμβο Καστά. Η ίδια ακριβώς τοιχογραφία βρέθηκε και εκεί και πολλοί είπαν ότι απεικονίζεται ο Μέγας Αλέξανδρος μιας και αυτός ήταν κοκκινοτρίχης. Βέβαια άλλοι τον περιγράφουν ως ξανθό. Μην ξεχνάμε ότι κοκκινοτρίχης σκελετός βρέθηκε στον 2ο θάλαμο στον Τύμβο Καστά.

Συνεχίζοντας βρεθήκαμε στον ασύλητο τάφο του Φιλλίπου Β. Πραγματικό δέος. Ο Βασιλιάς των Μακεδόνων ήταν θαμμένος εκεί κατά τον τρόπο ταφής των Μακεδόνων, μέσα σε μία σαρκοφάγο που περιείχε την πολύ γνωστή μας 16χτινη λάρνακα όπου μέσα βρίσκονταν τα όποια οστά αλλά και η στάχτη από την ταφή.

Στο δωμάτιο αυτό είχε βρεθεί η ασπίδα, η πανοπλία και η περικεφαλαία του νεκρού.

Εδώ όμως τίθεται το εξής ερώτημα. Ήταν πραγματικά αυτός το τάφος του Βασιλιά Φιλίππου Β ή μήπως όχι?? Κι αυτό γιατί υπάρχουν τα εξής δεδομένα για να υποστηρίξουν την αντίθετη άποψη..

Όταν έγινε ή ανακάλυψη από τον καθηγητή Ανδρόνικο, είχε πει τα εξής : « Εάν δεν ήξερα ότι ο Αλέξανδρος έχει ταφεί στη Αλεξάνδρεια θα έλεγα ότι αυτός είναι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Όλα τα ταφικά στοιχεία συνηγορούν σ αυτό.» Η επιλογή ότι ο τάφος ανήκει στον πατέρα του βγήκε λίγο με την μέθοδο του αποκλεισμού. Επίσης στον προθάλαμο βρέθηκε η λάρνακα μίας γυναίκας του Φιλίππου Β  η οποία σύμφωνα με τα έθιμα του τόπου της αυτοκτόνησε μετά τον Θάνατο του συζύγου της. Και πάλι όμως όπως θα διαβάστε παρακάτω αυτό δεν υφίσταται..

Έχουμε επίσης τη περιγραφή του Πλούταρχου εάν θυμάμαι καλά που περιγράφει την ασπίδα του Μ. Αλεξάνδρου καθώς και την σιδερένια περικεφαλαία του, που όμοια της  δεν φορούσε άλλος πολεμιστής. Η ασπίδα και η περικεφαλαία που βρέθηκαν στην Βεργίνα ταιριάζουν πάρα πολύ στις περιγραφές του Πλούταρχου. Επίσης ο θώρακας είναι παρόμοιος με το γνωστό και από τα σχολικά μας χρόνια ψηφιδωτό της Πομπηίας όπου απεικονίζεται ο μέγας στρατηλάτης. Μα μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί και τότε στον τύμβο Καστά ποιος ήταν θαμμένος?? Σύμφωνα λοιπόν με τους κατοίκους η περιοχή πριν την πρόσφατη ανασκαφή αναφέρονταν ώς ο τάφος της Βασίλισσας. Η μόνη που κυριαρχούσε εκείνη την περίοδο ήταν η Ολυμπιάδα. Συνεπώς μπορεί να ήταν της Ολυμπιάδας. Και οι άλλοι 3 σκελετοί που βρέθηκαν εκεί?? Τι σχέση μπορεί να έχουν με την Βεργίνα??

Πρόσφατα η ιστορικός κα Ελένη Γλυκατζή Αρβελέρ δήλωσε πως στην Βεργίνα βρίσκεται ο Μέγας Αλέξανδρος. (δείτε εδώ)

Ραδιοχρονολογήσεις σκελετών και ευρημάτων έχουν γίνει και δείχνουν χρονικά τουλάχιστον την περίοδο όπου έζησε ο Μ Αλέξανδρος και ο πατέρας του.. Αρα δεν μπορεί να είναι άλλος βασιλιάς πλην των δύο αυτών. Επίσης πριν 2 χρόνια ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα για την γυναίκα στον προθάλαμο και από την ανθρωπολογική εξέταση του σκελετικού υλικού προκύπτει ότι η ηλικία της γυναικείας μορφής που είναι θαμμένη στον τάφο του Φιλίππου είναι μεγαλύτερη από τα 20 με 21 έτη που είχε εκτιμηθεί στην αρχή και προσεγγίζει πλέον τα 30 με 34 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι εγκαταλείπεται η εκδοχή να πρόκειται για μια από τις δύο γυναίκες του Φιλίππου του Β’, τη Μήδα ή το χειρότερο την Κλεοπάτρα

Στο τέλος κάθε ανασκαφικής περιόδου ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των ευρημάτων από την κάθε ανασκαφή, που στον Τύμβο Καστά αυτό δεν έχει γίνει. ΓΙΑΤΙ??

Στον Έλληνα άμα μπει το  μικρόβιο της αμφισβήτησης δύσκολα φεύγει.

Την περίοδο ανασκαφής στον Καστά είχαν γίνει πολύ εποικοδομητικές συζητήσεις μεταξύ επιστημόνων κι όχι μόνο στο http://empedotimos.blogspot.com/ οι οποίες κατέληγαν σε απρόσμενα συμπεράσματα. Εάν έχετε χρόνο διαβάστε τα.

Αλήθεια , ας αναρωτηθεί ο καθένας μας εάν αύριο ανακοινωθεί ότι στην Βεργίνα είναι θαμμένος τελικά ο Μ Αλέξανδρος , πόσο έτοιμοι είμαστε να το αποδεχθούμε μέσα μας μετά από 40 χρόνια που το 16αχτινο αστέρι έλαμψε ξανά?? Πόσο έτοιμοι είναι οι πολιτικοί μας να βγούν και να ανακοινώσουν τα αποτελέσματα των επιστημόνων από τις ανασκαφές στον Καστά και την Βεργίνα?? Γιατί έχουμε ατράνταχτες αποδείξεις…

Συνεχίσαμε την ξενάγηση μας και ακριβώς δίπλα είναι ο 2ος ασύλλητος τάφος, αυτός του γιού του Μ Αλέξανδρου του Αλέξανδρου του Δ. Ο στεφανωμένος πρίγκηπας. (Δηλαδή δίπλα στον παππού είναι θαμμένος ο…εγγονός??)

Ο ξεναγός μας βομβάρδιζε με πλήθος πληροφορίων για τα εκθέματα αλλά το μυαλό μου είχε κολλήσει στην πανοπλία και την ασπίδα που είχε βρεθεί. Αυτά που έβλεπα από φωτογραφίες, τώρα τα είχα μπροστά μου.

H χρυσή λάρνακα του Βασιλιά με το 16αχτινο αστέρι και από πάνω το στεφάνι, ξεχώριζε από τα εκθέματα.. ενώ η χρυσή λάρνακα της βασίλισσας με το 12αχτινο αστέρι ξεγελούσε τον όποιο επισκέπτη ήταν…ανυποψίαστος…

Η τέχνη της μεταλλουργίας, υαλουργίας και χρυσοχοοίας σε όλο τους το μεγαλείο απλώνονταν μπροστά στα μάτια σου..

Αποσβολωμένοι συνεχίσαμε να περπατάμε προς την έξοδο ώσπου το τελευταίο έκθεμα ήταν άλλο ένα σοκ για τα πιστεύω μας. Σε μία στήλη απεικονίζονταν η μορφή μίας γυναίκας με στάση σώματος και εικόνα ίδιας όπως απεικονίζουμε σήμερα την εικόνα της Παναγίας. Και μιλάμε για εκατοντάδες χρόνια πριν.

Η έξοδος προς το φως ήταν για όλους μας λυτρωτική. Οι Βασιλικοί τάφοι, σε όποιον και να ανήκουν αποτελούν παγκόσμια κληρονομιά. Είναι η ιστορία μας που δυστυχώς δεν την γνωρίζουμε καλά αλλά και που οι πολιτικοί μας δεν την αναδεικνύουν. Κρίμα.

Είχε πάει πια μεσημέρι. Αφού ήπιαμε τον καφέ μας αναχωρήσαμε για την πόλη της βέροιας όπου βγήκαμε  σε αναζήτηση…τροφής. Κλείσαμε την ημέρα μας με τα υπέροχα γλυκάς της Πόλης.

Αργά το βράδυ και η συζήτηση μας ήταν γύρω από τα εκθέματα γιατί κανένας μας δεν μπορούσε να βγάλει από το μυαλό του τις εικόνες αυτές.. Όλα τόσα σωστά δοσμένα. Απίστευτη η παρουσίαση τους..

Πραγματικά μοναδικό των μουσείο με τους Βασιλικούς τάφους.

Εάν δεν έχετε πάει στην Βεργίνα προγραμματίστε το όσο πιο γρήγορα μπορείτε.

Σας υπόσχομαι ότι θα ξυπνήσουν πρωτόγνωρα συναισθήματα..

Κάπου Κυριακή πρωί, φορτώσαμε και ξεκινήσαμε τον δρόμο της επιστροφής.

Μοναδική είχα διαβάσει ότι στην Ελλάδα υπάρχουν 2 Παναγίες…Η μία της Τήνου και η άλλη της Σουμελά.

Ένας τεράστιος προαύλιος χώρος ήταν υπεραρκετός για να βάλουν οι T-motoriders τις μηχανες τους. Μπαίνοντας την εκκλησία δεν μπορείς παρά να θαυμάσεις τους τεράστιους τρούλους που πλην του κεντρικού που είχε την μορφή του Παντοκράτορα, όλοι οι άλλοι ηταν διακοσμημένοι με χρυσό ψηφιδωτό. Τέτοιο «πλούτο» δεν έχω ξανασυναντήσει σε εκκλησία.

Προφανώς από τα τάματα των Ελλήνων του Πόντου αυτή η εκκλησία την έκανε να ξεχωρίζει.

Μην ξεχνάμε ότι η Παναγία Σουμελά ξεκίνησε από τον Πόντο, την Καππαδοκία. Η εικόνα της λένε πως εικονογραφήθηκε από τον ευαγγελιστή Λουκά . Η δε ετοιμολογία προέρχεται από το όρος Μελά και το ποντικό ιδίωμα «σου» που σημαίνει «εις του». Εκεί στην Τραπεζούντα λοιπόν φυλάσσεται ακόμη η εικόνα.

Αφού προσκυνήσαμε πήραμε τον δρόμο του γυρισμού…

Ένα από τα όμορφα ταξίδια των T-Motoriders…