Τεχνικό: Πως φρενάρουμε με την μηχανή μας
Κείμενα – Φωτό : Δημήτρης Λόγης
Πως φρενάρουμε με την μηχανή μας
Το φρενάρισμα είναι το πρώτο πράγμα που μας κάνει “γρήγορους” και ασφαλείς οδηγούς οπότε δεν βλάπτει να ξέρουμε λίγο περισσότερα για το θέμα αυτό.
Είναι το πιο δύσκολο και πιο τεχνικό κομμάτι στην οδήγηση και ενώ θα έπρεπε να το μαθαίνουμε πρώτο το μαθαίνουμε τελευταίο (συνήθως ότι μάθουμε μόνοι μας εμπειρικά).
Το μειονέκτημα είναι ότι δεν μπορούμε να μάθουμε να φρενάρουμε και να οδηγούμε σωστά μόνο με καμιά βόλτα το ΣΚ εκτός και εάν κάθε ΣΚ κάνουμε μαθήματα σε Riding School. Θα πρέπει όταν οδηγούμε στην καθημερινότητά μας να δοκιμάζουμε τεχνικές σε αυτά που θέλουμε ώστε να γινόμαστε καλύτεροι, και καλό θα είναι να αφιερώνουμε κάποιο χρόνο εξάσκησης σε ελεγχόμενο περιβάλλον, πχ. Σε ένα πάρκινγκ (ένα πράγμα κάθε φορά και χαλαρά).
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι στο φρενάρισμα η γεωμετρία της μηχανής αλλάζει, γιατί μεταφέρεται το βάρος προς τα εμπρός πιέζεται η μπροστινή ανάρτηση και μειώνεται το Trail (ίχνος) με αποτέλεσμα να στρίβει ευκολότερα, πράγμα που μας διευκολύνει στις αλλαγές κατεύθυνσης αλλά κάνει την μηχανή πιο νευρική και ασταθή στην ευθεία. Έτσι με την παραμικρή γωνία του τιμονιού το πίσω μέρος θέλει να στρίψει προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Μην απογοητεύεστε ο εγκέφαλος χρειάζεται χρόνο και επανάληψη για να σώσει τα δεδομένα έτσι ώστε να ενεργούμε σε μία κατάσταση χωρίς να σκεφτόμαστε (muscle memory).
Μην βιάζεστε να δοκιμάσετε extreme τεχνικές και πράγματα που δεν μπορείτε να διαχειριστείτε ακόμα. Στα όνειρά μας όλοι βγαίνουμε από την στροφή με power wheelie και μετά προλαβαίνουμε να φρενάρουμε για την επόμενη στροφή, στην πραγματικότητα ούτε οι οδηγοί του MotoGP το κάνουν στο δρόμο που οι συνθήκες είναι απρόβλεπτες.
Επιγραμματικά μερικά (Tips) που πρέπει να θυμόσαστε είναι:
Tips φρεναρίσματος
- Μην φρενάρετε απότομα και ξαφνιάζεται το λάστιχο και την ανάρτηση σας.
- Στα λίγα χιλιόμετρα λίγο πίσω φρένο σταθεροποιεί το πίσω μέρος, άλλα όσο ανεβαίνουν τα χιλιόμετρα και το βάρος μεταφέρεται μπροστά το αποσταθεροποιεί.
- Στην ευθεία πάντα φρενάρετε με το μπροστινό και πίσω τόσο όσο βάρος έχει μείνει στον πίσω τροχό ή με σταδιακά κατεβάσματα.
- Όσο μεγαλύτερη η ταχύτητα μας τόσο λιγότερο πίσω φρένο έως καθόλου γιατί μπορεί να σας σβήσει ο κινητήρας όταν χάνεται η επαφή του ελαστικού με το οδόστρωμα και να μπλοκάρει ο πίσω τροχός.
- Όταν φρενάρουμε για να μπούμε σε μια στροφή φρενάρουμε στην ευθεία αρχίζοντας με την μέγιστη δύναμη (όχι απότομα) και σταδιακά λιγότερη. Όταν αρχίσει η κλίση μειώνουμε το φρενάρισμα όπως πχ. στην τεχνική Trail Braking δίνοντας χρόνο στο λάστιχο και την ανάρτηση να ισορροπήσουν.
- Σε καταστάσεις extreme που η λεπτομέρειες μετράνε (πχ σε αγώνα στην πίστα) ένα κλάσμα πριν πατάμε πίσω και μετά το μπροστινό φρένο απελευθερώνοντας το πίσω. Αυτό το κάνουμε γιατί πατώντας πίσω φρένο χαμηλώνει η μηχανή εμπρός και πίσω. Χαμηλώνοντας το κέντρο βάρους ξεκινάει η μεταφορά βάρους προς τα μπροστά από ποιο χαμηλά με φορτισμένες τις αναρτήσεις και έτσι το μπροστινό βουτάει από χαμηλότερο σημείο ξαφνιάζοντας την ανάρτηση και το ελαστικό λιγότερο (ψηλά γράμματα αλλά καλό είναι να ξέρουμε πως αντιδρά η μηχανή στις αλλαγές τις γεωμετρίας).
- Κατά το φρενάρισμα κοιτάμε προς το σημείο που θέλουμε να κατευθυνθούμε, με το πηγούνι όχι μόνο με τα μάτια, και μακριά μπροστά. Δεν κοιτάμε το εμπόδιο που θέλουμε να αποφύγουμε (target fixation) γιατί η μηχανή έχει την τάση να κατευθύνεται προς το σημείο που κοιτάμε (κυρίως λόγω της στάσης του σώματος) και έτσι με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε το Visual Panic όπως λέγεται.
- Δεν ρίχνουμε βάρος στο τιμόνι (το τιμόνι είναι για να δίνουμε εντολές και όχι να στηριζόμαστε σε αυτό) απομακρύνουμε το βάρος από το τιμόνι στηρίζοντας το σώμα μας με τα πόδια μας στο ντεπόζιτο έχοντας το control χωρίς να σφιγγόμαστε σαν τανάλιες. Πρέπει να έχουμε την αίσθηση ότι αν αφήσουμε το τιμόνι η μηχανή θα συνεχίσει την πορεία της κανονικά χωρίς να χάσουμε την ισορροπία μας.
- Καλό είναι να κάνουμε εξάσκηση με κάποια φρεναρίσματα κρατώντας το τιμόνι μόνο με το δεξί χέρι εξασκώντας έτσι το σώμα μας να στηρίζεται από οπουδήποτε αλλού εκτός από το τιμόνι.
- Κάθε όχημα φρενάρει διαφορετικά. Μάθετε την μηχανή σας, συντηρείτε και ρυθμίζετε φρένα, αναρτήσεις και ελαστικά θα σας χρειαστούν! Τακάκια για παράδειγμα που «έχουν ακόμα» ή δεν είναι καλά, μόλις ζεσταθούν δεν θα επιβραδύνουν όσο τα καινούρια και θα μας προβληματίσουν σε φρεναρίσματα ανάγκης που θα τα χρειαστούμε ιδίως σε υψηλές ταχύτητες.
- Σε φρένα πανικού μπροστινό φρένο και κατεβάσματα ταχυτήτων (τα καντήλια μετά).
- Μην φρενάρετε με αρνητική ψυχολογία “που θα πέσω” φρενάρετε λέγοντας “από εδώ θα περάσω”.
- Και μία ερώτηση τροφή για σκέψη: Ποιο φρενάρει σε μικρότερη απόσταση το αυτοκίνητο ή η μηχανή?
Βιβλιογραφία / Πηγές:
- Caster angle (Wikipedia) https://en.wikipedia.org/wiki/Caster_angle
- A Twist of the Wrist Vol. 2: The Basics of High-Performance Motorcycle Riding by Keith Code
- Sport Riding Techniques: How To Develop Real World Skills for Speed, Safety, and Confidence on the Street and Track by Nick Ienatsch
- Motorcycle Dynamics (Second Edition) 2nd ed. Edition by Vittore Cossalter
Χρήσιμα Βίντεο:
- Panic in Motorcycle Track Riding: How to Prevent & Control it
https://www.youtube.com/watch?v=p2S3cNnYwFo - ChampSchool Body Position Video
https://www.youtube.com/watch?v=76J0I2nzcFw - 13 Common Mistakes Adv Riders Make
https://www.youtube.com/watch?v=H6Sii5FfKnk&ab_channel=RIDEAdventures - See Everything | Look At Nothing, What To Look At While Riding to Avoid Target Fixation
https://www.youtube.com/watch?v=P7B5VVaeO1c - Target Fixation on the Track: How to Prevent an Unnecessary Crash
https://www.youtube.com/watch?v=CO5AgnRmr8Q&ab_channel=LifeatLean
Τα “τεχνικά” κείμενα βασίζονται στην βιβλιογραφία καθώς και σε προσωπική εμπειρία του συγγραφέα και έχουν συμβουλευτικό – ψυχαγωγικό χαρακτήρα. Είναι έναυσμα για συζήτηση στον καφέ έτσι ώστε να γίνουμε καλύτεροι – ασφαλέστεροι αναβάτες. Μην ξεχνάτε ότι ο κάθε ένας από εμάς έχει αναπτύξει τις δικές του συνήθειες – ικανότητες και πάντα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης.
Ας μην ξεχνάμε ότι ακόμα και όλοι να έχουνε λάθος άποψη δεν σημαίνει ότι η δική μας είναι σωστή.
Έπεται συνέχεια…